انواع هوموس و مهم ترین عوامل موثر بر تغییرات آن در راشستان های آمیخته (مطالعه موردی جنگل شصت کلاته گرگان)

تحقیق حاضر با هدف بررسی انواع مختلف هوموس و تعیین مهم ترین عوامل موثر بر تغییرات آن در راشستان های آمیخته‌ی جنگل آموزشی و پژوهشی شصت کلاته انجام گردید. به این منظور تعداد 32 حفره با مساحت‌های متفاوت در پارسل مذکور انتخاب شدند. در هر حفره 5 نیم‌رخ هوموس حفر گردید. سپس به فاصله 20 متر از حاشیه حفره نیز 5 نیم‌رخ هوموس به همان روشی که در داخل حفره استفاده شد، حفر گردید. آنگاه نوع هوموس با استفاده از روش طبقه بندی مورفولوژیکی تعیین شد. نتایج حاصله نشان داد که در مجموع 9 نوع مختلف هوموس در منطقه مورد مطالعه مشاهده گردید. رده مول با فراوانی 70.6% و زیر رده دیسمول با فراوانی 37.8% در منطقه مورد مطالعه غالبیت دارند. در حفرات متوسط ضخامت افق‌های لایه مواد آلی از L به H به ترتیب 1.7، 0.3 و 0.1 سانتی متر بود. این مقدار در زیر تاج پوشش از L به H به ترتیب 2.3، 0.9 و 0.48 سانتی متر بود. بین انواع مختلف هوموس در زیر تاج پوشش با انواع هوموس در درون حفرات به لحاظ آماری اختلاف معنی داری مشاهده گردید. ضمنا وسعت حفره و شکل زمین از جمله عوامل موثر بر نوع هوموس بودند. ضمن اینکه متوسط بیوماس لایه مواد آلی در حفره‌ها حدود 486 و در زیرتاج پوشش 686 گرم در متر مربع بود. نتایج حاصل می‌تواند به عنوان یک الگو در پیش بینی اثرات اجرای شیوه‌های نزدیک به طبیعت بر ویژگی‌های هوموس جنگلی لحاظ گردد.